موفقیت تضمینی در امتحانات

این مشکل در بسیاری از افراد وجود دارد و تنها راهکار آن حل تمرین و مسئله زیاد می باشد. سعی نمایید در تمرین ها برای رفع اشکال مسائل بیشتر وقت بگذارید. همچنین،  برای دورس حفظی حتماً باید از ابزار کمک حافظه مثل جی 5 و یا جعبه لایتنر استفاده نمایید. در ضمن، دوره کردن برای این دروس از مطالعه خود دروس اهمیت بیشتری دارد. در مورد خلاصه نویسی نیز یکی از بهترین تکنیک ها برای دروس حفظی می باشد و بنده معتقدم برای موفقیت بیشتر حتماً باید خلاصه نویسی را نیز در برنامه داشته باشید. همچنین توصیه می کنم از روش هایی مثل درخت حافظه نیز استفاده نمایید. 
همچنین، برای موفقیت در امتحان، توصیه می شود که روش های زیر را اجرا کنید.

 سازماندهی مطالب

پژوهش ها حاکی از آن است که هر اندازه اندوخته های حافظه را بهتر سازماندهی کنیم، به همان اندازه یادآوری آن ها آسان تر خواهد بود و موقع امتحان بهتر به یاد ما خواهد آمد. برای مثال اگر اسامی افراد را بر حسب مشاغل آن ها سازماندهی کنیم، بعداً آسان تر می توانیم آن ها را به خاطر آوریم. موضوعات درسی را باید براساس یک ملاک صحیح و قابل قبول طبقه بندی و سازماندهی کنیم. در این صورت موقع امتحان راحت تر مطالب به یاد ما می آید.

یادآوری مطالب در بافت مخصوص آن

روان شناسان معتقدند یکی از عوامل موفقیت در امتحان و یاد آوری درست مطالب، توجه به این نکته است که اطلاعات باید در بافتی بازیابی شود، که شبیه بافت مرحله رمزگردانی است. «بافت» یک مفهوم کاملاً تخصصی است ولی به صورت ساده می توان گفت بافت عبارت است از اوضاع و شرایطی که یادگیری در آن صورت گرفته است. به عنوان مثال، اگر قرار باشد مطالب درس ریاضی را به یاد آورید، تصویر فضای کلاس ریاضی، مهره استاد، اسامی هم کلاسی ها و شرایط روحی و روانی که در هنگام یادگیری آن درس داشته اید، در یادآوری مطالب، بسیار مؤثر است.

تصویرسازی ذهنی

اضطراب یکی از عوامل عمده فراموشی و کاهش یادآوری اطلاعات است. بیشتر ناکامی های افراد در امتحان به خصوص امتحانات مهم و سرنوشت ساز به خاطر اضطراب بیش از اندازه آن ها است.

یکی دیگر از تکنیک هایی که در یادآوری مطالب در جلسه امتحان می تواند مؤثر باشد، استفاده از روش تصویرسازی ذهنی است. بسیاری از اوقات که می خواهیم مطلبی را یاد بگیریم، با اصطلاحات و واژه های نامأنوس برمی خوریم که حفظ آن ها برای ما دشوار است، اگر هم بتوانیم از طریق تمرین و تکرار حفظ کنیم، دو سه روز بعد یا نرسیده به جلسه امتحان از یادمان می رود، در این گونه موارد می توان از تصویرسازی ذهنی استفاده نمود؛ یعنی در ذهن خود هر یک از واژه های نامأنوس و اصطلاحات و مفاهیم انگلیسی، ریاضی یا شیمی را با یک شئ واقعی و مأنوس ربط دهیم، تا هر وقت آن تصویر ذهنی به یاد ما آمد، فوراً آن مطلب یا اصطلاح علمی نیز به یاد ما بیاید.

از بین بردن عوامل اضطراب

اضطراب یکی از عوامل عمده فراموشی و کاهش یادآوری اطلاعات است. بیشتر ناکامی های افراد در امتحان به خصوص امتحانات مهم و سرنوشت ساز به خاطر اضطراب بیش از اندازه آن ها است. نکته کاربردی که از این اصل استفاده می شود، این است که شب امتحان به هیچ وجه زمان مناسبی برای یادگیری مطالب جدید نیست. باید یادگیری مطالب در طول ترم که فرصت کافی داریم، انجام شود. اگر مطالب را خوب یاد گرفته باشیم و به صورت معنایی سازماندهی کرده باشیم نه حفظ طوطی وار شب امتحان کافی است فقط رئوس مطالب و یادداشت های خود را مرور کنیم.

خلاصه نویسی و یادداشت برداری

یادداشت برداری در هنگام درس یا مطالعه و خلاصه نویسی بعد از آن می تواند در یادآوری مطالب بسیار مفید باشد. وقتی مطالب را یاد می گیریم، به صورت معنایی رمز گردانی می کنیم. اما در موقع امتحان چون می خواهیم روی برگه امتحان بنویسیم، این از نوع تصویری است. بنابراین، اگر قبل از آن چندین بار تمرین و خلاصه نویسی نکرده باشیم، ممکن است، نتوانیم بنویسیم. برخی افراد عادت دارند، قبل از امتحان همزمان با مطالعه، چندین بار خلاصه مطالب را می نویسند. تجربه نشان داده است که این تمرین و خلاصه نویسی در امتحان بسیار مفید است.

توکل بر خدا

به خداوند توکل داشته باشید؛ مطالعه و آمادگی در امتحان لازم است، اما توکل به خدا را نباید فراموش کرد. انسان هر اندازه توانایی و قدرت حافظه داشته باشد، باید به این نکته هم توجه داشته باشد که خداوند این توانایی را برای او داده است. و اگر خداوند نخواهد، انسان هیچ کاری نمی تواند انجام دهد. اما اگر انسان به خدا توکل کند و از او مدد بخواهد، در زندگی و در امتحان موفق خواهد شد.

تاثیر نمرات پایین بر عملکرد دانش آموزان

نحوه نمره دهی و ارزشیابی معلمان بر عملکرد دانش آموزان تاثیر زیادی دارد. هم چنین نمراتی که دانش آموزان از دروس مختلف کسب می کنند نیز در عملکرد آن ها در آینده تاثیر گذار است. در نوشتار پیش خواندید که از تاثیرات مثبت نمرات بالا، افزایش تلاش و کوشش دانش آموز برای کسب مجدد نمره بالا است. حال درباره تاثیر نمره پایین در عملکرد دانش آموز می خوانید.

نمرات سطح پایینی که دانش آموز کسب می کند، نشان دهنده عدم تایید معلم از فعالیت های یادگیری دانش آموزان است. این نمرات اگر بارها تکرار شود، منجر به ایجاد مفهوم خود یا خود پنداره منفی در دانش آموزان خواهد شد. شکست پی در پی دانش آموزان و کسب نمرات پایین منجر به تشکیل یک حلقه باطل می شود. دانش آموز شکست می خورد، انگیزه اش کاهش پیدا می کند و انتظاراتش از خودش کم می شود. انتظارات کمتر منجر به کوشش کمتر و کوشش کمتر منجر به شکست بیشتر می شود.

نمرات پایینی که این گونه دانش آموزان دریافت می کنند، گاها از سوی آن ها به عنوان تنبیه تعبیر می شود. دانش آموزی که به تصور خودش زحمت می کشد، مرتبا به مدرسه می آید و در امتحانات کوشش لازم را از خود نشان می دهد، بعد از دریافت نمرات ضعیف به این باور می رسد که این رفتارها هستند که مستوجب تنبیه هستند. اگر هیپچ گونه پاداشی نصیب این دانش آموزان نشود، به کلی از مدرسه و درس دلزده می شوند و ممکن است ترک تحصیل کنند.

با این وجود، بعضی وقت ها شکست می تواند تاثیر مثبتی بر دانش آموز داشته باشد. به ویژه اگر معلم به دانش آموزانی که نمره ای ضعیف می گیرند یا در امتحان یک درس شکست می خوردند کمک کند تا رابطه بین سخت کوشی و پیشرفت را درک نمایند. کوشش های معلم برای پیشگیری از شکست دانش آموزان و تضمین موفقیت آن ها می تواند زیان آور باشد. معلمان باید دانش آموزان را تشویق کنند تا فراتر از توانایی های ذهنی خود بروند و به آن ها امتیاز آموختن و درس گرفتن از شکست را بدهند.

باید برای خطا کردن دانش آموزان در کلاس تحمل داشته باشند و موقیت تدریجی را به جای موفقیت دائمی به عنوان شاخص قضاوت شان در این باره که یادگیری اتفاق افتاده است بپذیرند.

تاثیر بازخورد و آگاهی از نتایج کار بر نمرات دانش آموزان 
معلمان همواره باید مراقب کوشش های دانش آموزان خود باشند و بعد از انجام هر فعالیتی آن ها را از نتایج کارشان مطلع سازند. این اقدام معلم به ویژه بعد از انجام هر آزمون ضروری است. معلم پس از اجرای یک آزمون باید به دانش آموزان بگوید نکات مثبت یا موفقیت های آن ها چه بوده و نکات منفی یا شکست های آن ها چه بوده، و علت یا علت های آن ها را برای دانش آموزان بازگو کند.

غالبا دانش آموزان نیاز دارند که معلم به آن ها بگوید چرا اشتباه کرده اند و این کار سبب می شود تا از اشتباه مشابه بعدی جلوگیری شود. در غیر این صورت ممکن است دانش آموزان یک اشتباه را بارها تکرار کنند، چرا که به جای دانستن اشکال کار خود، فقط نمره منفی دریافت کرده اند.

پژوهش هایی که در این زمینه انجام شده است، نشان داده که توضیحاتی که معلم به صورت کتبی در برگه های امتحانی دانش آموزان می نویسد، منجر به بهبود عملکرد آن ها در آینده می شود. این کار به ویژه در مورد دانش آموزان مقاطع بالاتر مثل راهنمایی و دبیرستان در صورتی که حاوی انتقادات سازنده باشد بسیار تاثیرگذار است.

در صورتی اظهارات معلم بر روی برگه های امتحانی دانش آموزان می تواند مفید باشد که حتما ذکر کند اشتباه اصلی کدام است، دلیل احتمالی دانش آموز برای انجام این اشتباه چیست، چگونه دانش آموز باید هدایت شود تا این اشتباه را تکرار نکند، نکات مثبت این دانش آموز چیست و...

هم چنین پژوهش های انجام شده نشان داده اند که در مورد دانش آموزان خردسال مثل دانش آموزان مقطع ابتدایی توضیحات شفاهی از توضیحات کتبی مفید تر است. برای دانش آموزان خردسال اظهارات معلم می توانند بیانات ساده ای مثل: به به، آفرین، عالی و... را در بر بگیرد. این گونه اظهارات از یک نمره خشک و خالی تاثیر بیشتری دارد.

تاثیر نمرات بالا بر عملکرد دانش آموزان

هر آموزگاری شیوه ی خاصی در کلاس داری و تشویق و تنبیه دانش آموزان خود دارد. روش نمره گذاری، مخصوصا نمره گذاری فعالیت های کلاسی یکی از آن فعالیت هایی است که برای هر آموزگار مخصوص به خود و منحصر به فرد است. روش های مختلف نمره گذری می تواند تاثیرات مختلفی در پیشرفت و عملکرد یادگیرندگان داشته باشد. گاهی این روش ها می تواند تاثیر مثبت و گاهی نیز تأثیر منفی بر روی دانش آموزان بگذارید.

تاثیر نمرات بالا
برای دانش آموزی که معمولا نمرات بالایی می گیرد، نمرات نقش تقویت کننده مثبت و تشویق کننده را دارند. در نتیجه دانش آموزی که یک نمره بالا دریافت می کند، پس از آن نیز به کوشش و تلاش خود ادامه خواهد داد. نمرات بالا هم دارای پیامدهای مثبت و هم دارای پیامد های منفی هستند.

یکی از نتایج مثبتی که نمره بالا دارد این است که دانش آموزانی که همواره از درس های مختلف نمرات بالا کسب می کنند، نهایتا به مفهوم مثبتی از خودشان دست پیدا خواهند کرد. یعنی در مجموع اعتماد به نفس بیشتری نسبت به دانش آموزان دیگر دارند و این سبب می شود که در آینده نیز در برخورد با مشکلات، چه در زمینه درس و چه در زمینه های غیر درسی قاطعیت بیشتری داشته باشند، و با آرامش بیشتری به حل آن ها بپردازند.

در واقع چیزی که تعیین کننده ی انگیزش دانش آموز برای یادگیری موضوعات مختلف درسی است، تصورات او از موفقیت ها و شکست هایی است که در گذشته از درس های مشابه کسب کرده است. تصور دانش آموز درباره موفقیت یا شکست در یک درس مبتنی بر تجاربی است که وی از آن درس یا درس های مشابه با آن به دست آورده است.

مثلا دانش آموزی که چند بار در درس ریاضی نمره پایین کسب کرده است، این موضوع را برای خود همیشگی می داند و بر پایه نمرات قبلی خود، خود را در درس ریاضی ضعیف و ناتوان از یادگیری تصور می کند. اگر دانش آموز معتقد باشد که در گذشته درس های مشابهی را با موفقیت گذرانده است، با درس های جدید نیز با نوعی نگرش و حس مثبت برخورد می کند. ولی اگر اعتقاد داشته باشد که در درس های قبلی با شکست مواجه شده است، احتمالا در درس های جدید نیز با نگرش و حسی منفی مواجه خواهد شد که این احساسات در روند یادگیری وی نیز نقش موثری را دارند.

این نگرش ها و عواطف مثبت و منفی در ابتدا محدود به درس هایی خاص و مشخص در مدرسه هستند، اما به مرور و با افزایش تجارب مثبت و منفی، این نگرش ها گسترش پیدا کرده و تمام درس ها را دربر می گیرند.

علاوه بر پیامد های مثبت نمرات بالا، پیامدهای منفی نیز وجود دارند. اگر معلم از طریق نمره، پاسخ های سازشکارانه دانش آموزان، یعنی پاسخ هایی را که تکرار مطالب سخنرانی معلم یا کتاب درسی هستند، تقویت کند، دانش آموزان در فعالیت های بعدی، خود به خود دنباله روی نظرات معلم خواهند بود. حتی اگر در گذشته با آن نظرات موافق نبوده باشند. در واقع باید گفت که گاهی نمرات بالا نصیب کسانی می شود که سازشکار هستند نه آفریننده.

با توجه به این نکته معلم باید در نمره دادن به دانش آموزان خود با آگاهی کامل عمل کند و مواظب باشد که صرفا به تایید دانش آموزانی که همواره با او اتفاق نظر دارند و در مقابل دلسرد کردن دانش آموزانی که دیدگاه های درست ولی مخالف با او دارند نپردازد، زیرا این شیوه های برخورد معلم با دانش آموزان، سبب مایوس شدن دانش آموزان دارای تفکر واگرا و خلاق و مانع شکوفا شدن استعدادهای آنان می شود. وقتی که معلمان فرصت های تازه ای به دانش آموزان می دهند تا راه حل های متفاوتی برای مسائل پیدا کنند، افق های تازه ای به روی شان باز می شود.

دانش آموزانی که همواره در یادگیری ضعیف به نظر می رسند، استعدادهای تازه ای از خود بروز می دهند، که معلمان قبلا هرگز به وجود این استعدادها در این دانش آموزان اعتقاد نداشته اند. دانش آموزانی که همواره خواسته های معلمان را برآورده می سازند و نمرات سطح بالایی از آن ها می گیرند، قدرت تخیل و ابتکار چندانی از خود نشان نمی دهند. این دانش آموزان معلمان خود را بیشتر از درس های خود مورد مطالعه قرار می دهند.

روشهای یادگیری مشارکتی

   اسلاوین در سال (1991) (ترجمه فقیهی 1371) در یک جمع بندی از تحقیقات انجام شده در زمینه یادگیری مشارکتی چند شیوه یادگیری مشارکتی را معرفی می نماید که در تازه ترین تحقیقات به کار گرفته شده اند و اثر بخشی خود ار در دستاوردها نشان داده و مورد تأیید قرار گرفته اند .

این شیوه ها عبارتند از :

1- گروههای پیشرفت تیمی دانش آموزان

    درا ین شیوه دانش آموزان به گروههایی که از 4 تا 5 نفر تشکیل می شود تقسیم می شوند . درا ین گروهها دانش آموزان از لحاظ جنسیت ، نژاد ، زمینه های خانوادگی و فرهنگی ، تجربیات قبلی و ... متفاوت می باشند . روش فوق برای تدریس دروسی که زمینه های علمی محض دارند مانند ریاضیات ، محاسبات و کاربردهای ریاضی ،دستور زبان و کاربردهای آن ، جغرافیا و ... بسیار مناسب است .

2- روش مسابقه ی تیمی یا رقابت و مسابقه تیمی 

در این شیوه روش تدریس معلم و کار گروهی کاملاً شبیه روش قبلی است . ولی تفاوت آنها در این است که دانش آموزان به جای شرکت در آزمون در مسابقات هفتگی شرکت می کنند، نمره هایی که هر برنده برای تیم خود کسب می کند بدون توجه به سطحی که در آن به رقابت پرداخته است محاسبه می شود این بدان معناست که برای دانش آموزان ضعیفی که با همطرازان خود به رقابت می پردازند و دانش آموزان ممتازی که با تیمهایی که نمره های بالا را کسب کرده اند شانس یکسانی برای کسب موفقیت داده می شود .

3- یادگیری انفرادی با یاری گرفتن از تیم

    درا ین روش نیز تیمهای چهار نفره دانش آموزان که در سطوح کارآیی متفاوت هستند تشکیل می شود و به تیمهایی که عملکرد مطلوب داشته باشند گواهینامه اعطا می شود . با این حال تفاوتهایی میان این روش با روشهای قبل به چشم می خورد . برای نمونه در دو روش پیشین آموزش دانش آموزان به صورت جمعی و یکسان ارائه می شود . ولی در این روش یادگیری مشارکتی با آموزش فردی در می آمیزد به علاوه دو روش قبلی برای تدریس بسیاری از موضوعات در اغلب پایه ها مناسب می باشد در صورتی که روش فوق مختص آموزش ریاضیات در پایه های دوم تا بالاتر طراحی شده است .

    در روش حاضر دانش آموزان براساس یک آزمون جایایی رتبه بندی می شوند و سپس مطابق با سرعت یادگیری خود به فراگیری مشغول می شوند در مجموع می توان گفت که اعضای یک تیم هر یک به مطالعه و یاگیری مباحث گوناگون مشغول می شود هم تیم ها با استفاده از برگة  پاسخنامه به کنترل کار و کمک به حل مشکلات یکدیگر می پردازند . آزمونهای نهایی هر مبحث بدون کمک هم تیمها پاسخ داده می شود و آنها را سرگروهها تصحیح می کنند معلمان هر هفته تعدادی از بخشهای مطالعه شده ی دانش آموزان هر تیم را محاسبه می کنند و براساس تعداد آزمونهای برگزار شده امتیازات کسب شده و امتیازات اضافی مربوط به تکالیف شب به تیمهایی که در بالاترین سطح قرار می گیرند گواهینامه یا جوائز گروهی دیگر اعطا می کنند .

4- قرائت و نگارش تلفیقی مشارکتی

    این روش که در حقیقت برنامه ای جامع برای آموزش قرائت و نگارش در سالهای آخر دوره ابتدایی است جدیدترین شیوه یادگیری مشارکتی به شمار می رود در این روش معلمان به شیوه ی برنامه های سنتی از تشکیل گروههای قرائت استفاده می کنند و دانش آموزان را به تیمهای مختلف که از دو جفت دانش آموز تشکیل شده است تقسیم می کنند . هنگامی که معلم به آموزش یکی از تیم ها اشتغال دارد تیم های دیگر به یک سلسله فعالیتهای شناختی نظیر قرائت در حضور همدیگر، بحث در مورد چگونگی  نگارش یک داستان ،خلاصه کردن داستان ، املاء کلمه ها و لغت معنی مشغول می شوند در صورتی که تقسیم کلاس به گروههای قرائت همگن ممکن نباشد همه دانش آموزان کلاس به منزله یک تیم واحد در جریان یادگیری با یکدیگر مشارکت می کنند . در طول ساعتهای تدریس زبان دانش آموزان به فعالیتهایی از قبیل نگارش اصلاح و ویراستاری آثار یکدیگر و تهیه مقدمات انتشار کتاب از سوی تیم مشغول می شوند . در اکثر فعالیتهای روش مذکور دانش آموزان درس را که معلم ارائه کرده است به صورت تیمی مطالعه کرده و تمرینها و آزمونهای مربوط به آن را نیز به صورت تیمی انجام می دهند این بدان معناست که تا زمان اعلام آمادگی همه ی اعضای یک تیم دانش آموزان مورد آزمایش قرار نخواهد گرفت. گواهینامه نیز براساس میانگین عملکرد همه ی اعضای تیم در دروس قرائت و نگارش اعطاء می شود .

5- تقسیم موضوع به بخشهای مختلف

     این روش ابتدا به وسیله آرونسن و همکاران در سال 1978 میلادی طراحی شد در این روش دانش آموزان برای کارکردن روی موضوع درسی که به بخشهای مختلف تقسیم شده است تیم های 4 تا 6 نفره تشکیل می دهند برای مثال یک زندگی نامه را می توان به بخشهای گوناگون از قبیل سالهای نخست زندگی، نخستین موفقیتها ،مسائل مهم،  باقیمانده سالهای عمر و نقش شخص مورد نظر در تاریخ تقسیم کرد . در این روش هر یک اعضاء به مطالعه ی بخش ویژه ی خود می پردازد سپس اعضای تیم های مختلف که بخشهای مشترکی را مطالعه کرده اند به منظور بحث و بررسی پیرامون مطالب مذکور یک گروه تخصصی تشکیل می دهند پس از آن هر یک به تیم خود باز می گردند و به منظور آموزش بخش خود به اعضای تیم در نوبت قرار می گیرند از آنجا که تنها راه فراگیری بخشها شنیدن دقیق توضیحات هم تیمهاست انگیزه توجه به مطالب و کار هم تیم ها در سایرین تقویت می شود .

روش جیگ ساو یکی از ویژگی های برجسته را نسبت به سایر روش های ویژه یادگیری مشارکتی دارد که در آن افراد ،تیم های ویژه و تخصصی پیرامون آن قسمت از بحث یا موضوعی که انتخاب 

کرده اند ، تشکیل می دهند و این امر فرصت ویژه ای برای تمرین مهارت مسئولیت پذیری و سایر مهارت های اجتماعی است . (آرنسون[7]، 2000)

فرایند روش جیگ ساو را می توان به صورت زیر تقسیم نمود .

    بنابراین روش جیگ ساو به طور خلاصه به این صورت است که : کلاس درس به گروههای 4 نفره تقسیم می شود . و در هر گروه هر یک از افراد بخشی از کار یا موضوع را برای مطالعه برعهده می گیرد ، گروههای اولیه 4 نفره برای تشکیل تیم های تخصصی تقسیم می شوند و سپس گروه متشکل از افراد تخصصی  به بحث در فهم و یادگیری مطلب تلاش می نمایند و ماحصل یادگیری را به گروه اولیه ارائه می کنند و از دیگر اعضای گروه اولیه نیز که همین فرایند را دنبال نموده اند مطالبی را یاد می گیرند . (بنت واستوان[8]، 1991)

بعد از اجرای این فرایند معلم بایستی به ارزیابی میزان یادگیری دانش آموزان در موضوعات مد نظر بپردازد . بایستی برآورد نماید که آیا همه دانش آموزان در فرایند یادگیری فعالیت داشته اند یا خیر ؟ علاوه بر این بایستی از دانش آموزان نیز خواسته شود که به ارزیابی آموخته های خود و دیگر اعضای گروه اقدام نمایند و سپس بایستی اهداف و مباحث یادگیری برای جلسه بعد را مشخص نمود و جلسه درس را خاتمه داد .

    براین اساس روش جیگ ساو یک متد ویژه مشارکتی است که نزدیک به سه دهه پیشینه موفقیت و سودمندی را در ابعاد مختلف تربیت به همراه دارد،توانسته است در کاهش تضادها و نابرابری های نژادی ، ایجاد جو مثبت وپویای یادگیری ، نقش ارزنده ای را ایفا نماید . (رابرت ، 2007)

6- روش آموختن با هم 

    این شیوه را جانسون و جانسون در سال 1987 ابداع نموده اند در این روش دانش آموزان در گروههای ناهمگن 4 تا 5 نفره مشغول انجام تکالیف خود می شوند . نتایج کار گروهی روی یک ورقه منعکس می شود و مبنای دریافت نمره یا روشهای گروهی همین کار مشترک است محور اصلی موفقیت در این روش یادگیری مشارکتی فعالیتهای درون گروهی مشترک و تشکیل جلسه های مباحثه منظم درباره ی چگونگی بهتر انجام دادن یک کار گروهی است .

7- روش پژوهش گروهی 

     این روش به وسیله ی شلوموشاران و بیل شاران در دانشگاه تلاویو طراحی شد این روش در اصل یک طرح عمومی اداره ی کلاس درس است که بر طبق آن دانش آموزان در گروههای کوچک با استفاده از روشهای مشارکتی بحثهای گروهی و برنامه ریزی مشارکت فعالیت می کنند در این روش دانش آموزان به گروههای 2 تا 6 نفره تقسیم می شوند .

پس از انتخاب عنوان مورد مطالعه هر گروه آن را به بخشهای کوچکتر تقسیم می کند و هر بخش را یکی از اعضاء مطالعه می کنند در آخرین مرحله هر یک از گروهها مجموع آموخته ها و یافته های خود را به صورت یک کار گروهی به بقیه کلاس ارائه می دهند .

انواع تکالیف از نظر محتوا

1- تکالیف ترمیمی ( تمرینی)

این نوع تکلیف ،جهت مرور و تقویت مهارت ویا دانشی که قبلاً آموزش داده ایم به دانش آموز ارائه می شود.مثال : خط کشیدن زیر مطالب - روخوانی یک متن – حل مسائل -باز نویسی برخی از مباحث

2- تکالیف آمادگی

اگر بخواهیم دانش آموز در ارتباط با درسی که در جلسه بعد ،تدریس می شود ، فهم بهتری داشته باشند، این تکلیف به آنان ارائه می گردد.

مثال : در ارتباط با  تدریس گیاهان در هفته آینده ، تعدادی برگ یا دانه‌ی گیاهان را جمع‌آوری کنید

3- تکالیف کاربردی :

این نوع از تکالیف به فهم بهتر مطالب آموخته شده ، کمک می کند.

مثال : خلاصه کردن یک متن یا داستان ، ترسیم نقشه ومشخص نمودن مواردی روی ان

4-  تکالیف بسطی – امتدادی :

این دسته از تکالیف در توسعه دانش ،فهم ومهارت های دانش آموزان  دررابطه با تجاربی که قبلاً آموخته اند،موثر می باشند.

مثال : در کتابخانه کتابی درباره‌ی سنگ ها پیدا کنید وپس از مطالعه، قسمت هایی از آن را نوشته ودر کلاس ارائه دهید.

5- تکالیف خلاقیتی :

در این نوع از تکلیف ، معلم از دانش آموزان می خواهد تا با استفاده ازتوانایی وابتکارشان اثر کاملاً جدیدی را ارائه دهند.

مثال :

•       تغییراتی که می توان در خصوصیات اشیاء واشکال ایجادکرد
•         ترکیب اشیاء با یکدیگر
•       ارائه راه حل های جدید برای مسائل
•          سایر استفاده هایی که می توان از وسایل اطراف نمود با کاربرد جدید
•         (ساخت خانه با چوب های بستنی)

6- تکالیف پژوهشی :

این نوع از تکالیف ، با هدف تولید دانش توسط دانش آموز ، ارائه می گردد وامکان دارد فرصت بیشتری برای  انجام وارائه نیاز داشته باشد .مثال : کدام دانه زودتر رشد میکند؟ عدس یا لوبیا

50 دقیقه سرگرمی در کلاس

گاهی لازم است فضای کلاس فارغ از محتوای کتاب و چارچوب رسمی تعیین شده، یک محیط صرفا سرگرم کننده بشود. فراهم نمودن این گونه فضایی هر ازگاه به ایجاد روحیه نشاط در دانش آموزان ،تقویت  رابطه صمیمی بین معلم و شاگردان و علاقمند شدن به موضوعات مشابه کمک می کند. ضمن اینکه دانش آموزان به طور ضمنی مطالبی را نیز فرا می گیرند و در دفترچه خاطرات ذهن شان برای سال ها ثبت و ضبط می کنند.

برخی از سرگرمی های کلاسی که معمولا در طول سال در کلاس اعمال می کنم را مناسب دیدم تا به منظور تبادل تجربه ای اندک  در این پست به اشتراک بگذارم. اردیبهشت ماه نیز با پایان یافتن محتوای کتب درسی زمان خوبی برای اجرای این هاست. هر چند این سرگرمی ها زیاد نیست ولی ضمن کار معمولا دانش آموزان نیز مطالبی را به خاطر می آورند که می تواند مکمل کار شما باشد.

 وارونه سازی کلمات :

این سرگرمی می تواند حتی به عنوان یک فعالیت آموزشی در درس بخوانیم به کار رود. کلماتی از دانش آموزان خواسته می شود که وارونه آنها خود کلمه شود . برای مثال : شپش ،کیک ،داد، گرگ ، دود، توت ،نان،داماد،کپک ،شش ،سس  ،سگ مگس و... در پایان می توانید عبارات زیر را بیان کنید:

شکر بترازوی وزرات برکش 

امید آشنایان شادی ما

شو همره بلبل بلب هر مهوش

ارض خضرا

کل فی فلک

ربک فکبر

خواندن جملات دارای کلمات مشابه نوشتاری:

جعفری دیدم که بر جعفر سوار جعفری می خورد و از جعفر گذشت . (وقتی می خواهید به دانش آموزان بگویید که برخی کلمه ها از نظر نوشتاری مشابهند ولی معانی متفاوتی می توانند داشته باشند. در این جمله یعنی یک فردی به نام جعفر دیدم که بر الاغی سوار بود و سبزی جعفری می خورد و از رود کوچکی می گذشت »

صدیقه صدیقه دوخت (صدیقه صد تا یقه دوخت) البته در این مورد و مورد بعد تغییری در فاصله نگارش نیز ایجاد شده است.

اهواز اهواز امد (آهویی از شهر اهواز آمد)

شیراز شیراز آمد (شیر از شیراز آمد)

خواندن جملات به هم چسبیده :

تکنمتنیبخنیشخبنخنش ( به لهجه مشهدی بیان شده یعنی تو کی نمیتونی بخونیش خوب نخونش !)

کشتمشپششپشکشششپارا ( کشتم شپش شپش کش شش پا را )

تهران مرغ خوشمزه است . (ته «پایین» ران مرغ خوشمزه است.)

ایحجتخدا (ای حجت خدا)

خواندن جملات تغییر داده شده:

لطفا 2486 نشوید . (لطفا دچار حشیش نشوید ) . « البته بهتر است در کلاس استفاده نشود »

چونه B چونه (چونه بی چونه )

شکل یک رود – درب –کودک- آمبولانس – و میله بارفیکس را بکشید تا دانش آموزان این جمله را سرانجام با راهنمایی شما بخوانند :«رودکی در کودکی با آمبولانس می زد بالانس »

بازی های کلاسی :

نقطه بازی :

یک صفحه نقطه درست کنید تادانش آموزان دو به دو مشغول بازی شوند و نقاط را به نوبت به یکدیگر وصل کنند. هر مربع یا چهارخانه ای که با کشیدن آخرین ضلعش کامل شد نام حرف اول اسمش را داخل مربع می نویسد و جایزه آن هم کشیدن یک ضلع دیگر در مکان دلخواهش است.

اسم فامیل:

بازی که معمولا بچه ها خیلی علاقه دارندو برای تقویت توانایی سریع بازخوانی کلمات از حافظه ، سرعت ، دقت و تقویت گنجینه واژگان نیز مفید است. یکی از حروف الفبا به دانش اموزان اعلام می شود تا با آن «نام ، نام خانوادگی ، اشیا ، غذا ، حیوان ، میوه ، رنگ ، شهر ، گل » بنویسند که با آن حرف اعلام شده شروع می شود.

بازی چی تغییر کرده:

یک نفر از دانش اموزان به دقت اشیا کلاس را نگاه می کند و بیرون می رود . در این بین تغییری در وضعیت ظاهری یا مکانی اشیا ایجاد می شود که باید دانش آموز با دقت تشخیص دهد. دانش آموز ضمن جستحو برای نزدیک شدن به شی مورد نظر که وضعیتش تغییر کرده با ضربه مداد روی میز هدایت می شود. این بازی برای افزایش دقت و تقویت حافظه دیداری مناسب است.

تکرار جملات :

برای افزایش دقت در گفتار این نوع سرگرمی ها مناسب است:

5 بار این جمله ها را تکرار کنند:

- دایی چاقه چایی داغه

-قوری گل قرمری

-شیش سیخ جیگر سیخی شیش هزار

-سربازی سر سرسره بازی سر سربازی را شکست

-سپر جلو ماشین عقبی خورد به سپر عقب ماشین جلویی

-کارل و لرل کارها رو رله کردن

-ریله رو روله روله رو ریله

-آب لیمو آب آبلیمو آب آلبالو

-دوغ گاز داره گاز دوغ داره-شیش ساعت سر شیشه سازی بودم

 نوشتن بدون نقطه گذاری:

5 بار جمله های زیر را بدون نقطه بنویسند . این سرگرمی نیز برای تقویت دقت در نوشنن و تمرکز حواس مفید است:

-بانک ملی ایران

ـآسمان ایران زیباست

- باز باران با ترانه

اگر شما هم مواردی مشابه مد نظر دارید با افزودن در نظرات دریغ نفرمایید.

برنامه های مکمل و تکالیف خلاقانه بر اساس گام های گانیه

نمونه فعالیت ها ی پیشنهادی و یا چارچوب عملکرد

1- یادگیری اطلاعات کلامی

فرد یاد می گیرد که اطلاعاتی را شرح دهد و رویداد و مجموعه ای از وقایع بصورت شفاهی برای فرد یا افراد دیگر توضیح دهد. البته در مقاطع بالاتر بصورت دستنویس و یا متن تایپ شده حتی پاورپوینت ، نقاشی و توضیح زیر آن مفهوم را منتقل کند. جمله سازی ، بخوانیم ، بنویسیم و نوشتن انشاء بسیار بسیار اهمیت دارد.

کلمات و نام ها:

حفظ کردن آیات قرآن ؛ شعر؛ تاریخ ادبیات و ... ( در قالب  تکالیف کلاسی).

نام بردن اسامی اشخاص؛ امکان؛ القاب؛ عناصر ؛ وقایع و.... ( در قالب  تکالیف خارج از کتاب).

تشریح یک فیلم؛ یک نوشته؛ یک آزمایش و ... ( نتیجه بحث در گروه بدون دخل و تصرف و اظهار نظر ، فقط بیان رویداد)

یادگیری حقایق و وقایع:

توضیح یک مسئله ؛ بیان یک حادثه و وقایع تاریخی و خاطره  ( در قالب  تکالیف کلاسی).

نقل و قول کردن خاطرات و یادداشت های مورخان، پدر بزرگ و ....  ( در قالب  ارائه گزارش بدون دخل و تصرف).

کنفرانس، روزنامه دیواری؛ سخنرانی، نقاشی و..... یک رویداد تاریخی و مراحل یک رُخداد  ( در قالب  فعالیت مکمل).

بیان یافته های خود از یک بازدید؛ سخنرانی، همایش، جلسه، و..... ( در قالب  ارائه گزارش مکتوب و مصور).

قراردادها و قوانین:

بیان یک فرمول ؛ راه حل یک مسئله ؛ تعریف یک قانون ؛ بیان قرارداد و...  ( در قالب  تکالیف کلاسی بدون کشف و یا ابداع).

تعریف یک رابطه؛ توضیح یک فرمول؛ تشریح یک معادله و..... ( در قالب  بحث گروهی).

تشریح مفاهیم؛ چرایی؛ چگونه؛ ذکر دلایل و زنجیر کردن مفاهیم و بیان اصول... ( در قالب  تکالیف خارج از کلاس).

درک و فهم:

انجام آزمایش در منزل؛ حل مسئله های مشابه؛ ( در قالب  تکالیف خارج از کتاب)

تهیه نقشه کشور های همسایه ایران ؛ خاورمیانه ؛ قاره ها بار درج توضیح لازم و.... ( در قالب روزنامه دیواری-  گروهی).

درک مفاهیم انتزاعی و تشریح آنها ( در قالب فعالیت گروهی و انتقال دانش).

درک یک مسئله و ترسیم تصویر مرتبط و یا ارائه مسئله برای تصویر ( در قالب فعالیت کلاسی).

شنیدن داستان و تشخیص و انتخاب تصاویر مرتبط با موضوع و..... ( در قالب فعالیت گروهی).

کاربرد:

انجام آزمایش در کلاس ؛ حل مسئله های مشابه در گروه و.... ( در قالب  تفحص گروهی و تدریس اعضای تیم)

مشخص کردن بر روی نقشه استان ؛ شهر ؛ محله با نام امکان و.... ( در قالب فعالیت گروهی درس نقشه خوانی و جغرافی در کلاس).

بکار بستن ابزار در مکان های مناسب، کار بست فرمول در مسئله متناسب و .....  ( در قالب  تکالیف کلاسی).

 تهیه نقشه کشور ایران در دوران و سلسله  های مختلف و.... ( در قالب گزارش و آلبوم مصور-  گروهی).

ارائه تصاویر شماره دار و درخواست داستان و یا مطلب مرتبط با موضوع ( در قالب فعالیت گروهی).

استفاده از ضرب المثل و اشعار ؛ آیات  روایت در نوشته و صحبت های خود در محل مناسب ( در قالب ارائه گزارش و کنفرانس).

تجریه و تحلیل:

بازدید علمی از کارخانه ها؛ نمایشگاه ها؛ موزه ها ؛ ترمینال و.... ( در قالب  خبرنگار و گزارشگر).

اظهار نظر منتقدانه در خصوص فعالیت های هنری و ورزشی همکلاس ها ( در قالب  خبرنگار و گزارشگر).

مقایسه انواع انرژی؛ چارت حیوانات و گیاهان؛ انواع سنگ ها و.... ( در قالب تدریس اعضای تیم و گزارش در گروه).

ترکیب:

نقد و بررسی یک داستان ؛ تصویر ؛ نوشته و یا فیلم و... ( در قالب تدریس اعضای تیم و گزارش در گروه).

انجام آزمایش در منزل؛ طراحی مسائل مشابه و.... ( در قالب  تکالیف خلاقانه).

طراحی مجدد؛ مهندسی معکوس؛خلاقیت در ارائه مطلب و... ( در قالب  تکالیف خارج از کتاب).

نوشتن مقاله و داستان ( در قالب  مسابقه؛ تکلیف ؛ دگر اندیش ؛ نو آوری و یا ....).

ساختن یک داستان ؛تئاتر؛  نمایش خلاق ؛ پانتومیم و.... ( در قالب فعالیت گروهی برای ایجاد انگیزه اول درس - معلم یار).

بررسی انواع انرژی؛ گوناگونی حیوانات و گیاهان؛ انواع سنگ ها و.... ( در قالب بررسی تحقیقی و تهیه گزارش).

ارزشیابی و قضاوت:

برگزاری آزمون در گرو های دیگر؛ پرسش کلاسی و.... ( در قالب  معلم یار).

شرکت در محکم قضایی؛ بارش فکری؛ زنجیر کردن مفاهیم ؛ حل مسئله و... ( در قالب روش های نوین تدریس و تفکر خلاقانه).

برگزیدن ؛ انتخاب ؛ تشخیص  ؛ داوری و.... ( در قالب هیات داوران و جمع منتقدان ).

2- مهارتهای ذهنی

تمیز دادن( استفاده از حواس خود ، بینایی ، شنوایی و...):

پیدا کردن یک حرف یا کلمه در کتاب و .... ( تشخیص شکل حروف کلاس پیش دبستانی و اول ابتدایی ).

انجام بازی هایی که نیاز به دیدن و شنیدن دارد ( در قالب قصه خوانی ، شعر خوانی و درس بخوانیم).

تشخیص مزه ها ، شناخت رنگ ها ، تشخیص میوه و گل از روی بوی آنها و... ( تشخیص ، بازهای آموزشی).

تشخیص کلمات و جملات غلط در یک داستان یا قصه و... ( بالا بردن مهارت گوش دادن با بازی).

یافتن جملات ، تصاویر، اشکال ، فرم ها و وصله های نا مرتبط با بقیه  ( استفاده از حواس در تمیز دادن با بازی ).

دسته بندی کردن اشیاء با لمس کردن ( گام اولیه برای درک مفاهیم محسوس).

تشخیص انواع آیینه ها و عدسی ها با لمس کردن و دیدن تصاویر ( تفحص در گروه ).

مفاهیم محسوس( استفاده از خصوصیات فیریکی اشیاء و موضوعات برای کشف و طبقه بندی ):

انجام آزمایش های ساده علوم که نیاز به دیدن ، لمس کردن و حس کردن دارد ( گروه بندی و دسته بندی کردن و تشخیص ).

دسته بندی کردن اشیاء از روی وزن و رنگ و... ( همفکری در گروه برای تفحص گروهی ).

دسته بندی اشیاء بر اساس حرارت، اندازه ، سختی، زبری و ....  ( فعالیت های گزارشی و اکتشافی ).

در مفاهیم محسوس که با خصوصیات فیزیک اشیاء ارتباط دارند مانند : پهنا ، انبساط، انقباض، طول و... ( دریافت مفاهیم محسوس ).

درک مفاهیم قدمت و ارزش بر اساس توضیحات کارشناسان در موزه و بازدی و...( ایجاد آمادگی برای خروج از مفاهیم محسوس به انتزاعی).

مفاهیم تعریف شده( مفاهیمی که قابل احساس نیستند و خواص فیزیکی هم ندارند ... درک و کاربرد مفاهیم انتزاعی نه تعریف ):

شناسایی اعداد اول و کشف مفاهیم و قواعد آن  ( همفکری در گروه بمنظور تفحص گروهی ).

انواع مثلث و ترسیم آن با روش ها و ابزار ی مختلف و... ( فعالیت های گزارشی و اکتشافی بمنظور تدریس اعضای تیم ).

نوشتن مقاله در خصوص آزادی و استقلال و .....  ( کار تحقیقاتی و تجزیه و تحلیل مفاهیم ).

گردش علمی ؛ انجام آزمایشات ساده ، جمع آوری نمونه از محیط و... ( کاربست مفاهیم انتزاعی در محیط عملی و حل مسائل ).

ارج نهادن ، ارزش گذاری و احترام کردن به بزرگتر ها و لزوم آن و... ( برقراری ارتباط با حیطه ی نگرشی کودک از نظر منطقی و علمی ).

استفاده از قواعد( روابط بین مفاهیم و مهارت ذهنی تسلط یافته و کشف حقایق ):

بررسی صورت و مخرج کسر و کشف فرمول ساده کردن و...  ( همفکری در گروه بمنظور تفحص گروهی ).

ترکیب کردن رنگهای اصلی و کشف چرخه ی رنگ و... ( فعالیت های گزارشی و اکتشافی بمنظور تدریس اعضای تیم ).

انجام معادله های ساده ریاضی و یا کشف فرمول مساحت دایره از روی مساحت مستعطیل  ( همفکری در گروه ثبت گزارش ).

کشف چرایی نصف کردن مساحت مثلث نسبت به مربع... ( فعالیت های گزارشی و اکتشافی بمنظور تدریس اعضای تیم ).

دسته بندی کردن گیاهان و جانواران با کشف خصوصیات آنها و...  ( همفکری در گروه بمنظور ارائه گزارش تحقیقاتی ).

بررسی چند آیه و ثبت یافته های مشترک آنها و... ( فعالیت های تحقیقاتی برای تجزیه و ترکیب مفاهیم و کشف حقایق ).

مقایسه دو واقعه تاریخی در دو زمان متفاوت وکشف اتفاقات مشترک آن و....  ( همفکری در گروه بمنظور تفحص گروهی ).

بررسی آداب رسوم اقوام ایرانی از روی کتب ، فیلم و یا گزارش مورخان و استخراج نکات مشترک بین آنها و.... ( فعالیت تحقیقاتی ).

حل مسئله( زنجیر کردن مفاهیم و قواعد در هم و بدون هیچ راهنمایی بتواند مسئله را حل کند و یا مسئله مشابه بسازد):

چرایی شکستن شیشه در یخدان یخچال و...  ( همفکری در گروه بمنظور تفحص گروهی ).

چرایی عدم برگ ریزان درختان برگ سوزنی و مخروط داران در فصل پاییز و... ( فعالیت های اکتشافی بمنظور ارائه کنفرانس ).

نوشتن یک انشاء در خصوص موضوعات تجربه نشده ، مانند پیشگویی و آینده نگری ...  ( همفکری در گروه ؛ تخیل هدایت شده ).

اثبات تساوی دو زاویه و یا دو مثلث از طروق منطقی و... ( فعالیت های گزارشی و اکتشافی بمنظور تدریس اعضای تیم ).

بررسی پیشرفت علمی مسلمانان بعد از تصرف ایران و....  ( همفکری در گروه بمنظور تفحص گروهی ).

مقایسه انواع انرژی و ارائه راهکارهای صرفه جویی علمی و...  ( فعالیت های تحقیقاتی و میدانی ).

3- راهبردهای شناختی

راهبرد شناختی( رهبری فرایند یادگیری و جهت دار کردن افکار خود، کشف، نوآوری و خلاقیت.... کیفیت تفکر ):

درک و یادگیری مجموعه ای از اعداد و یا مفاهیم و کلمات نا مرتبط با هم و... ( توصیف ارتباط بصورت گزارش و کنفرانس ).

کشف راه جدید برای یک قضیه و رابطه هندسی ، مثلثاتی ، ریاضی و.... ( ارائه کنفرانس و گزارش و یا تدریس – معلم یار ).

طراحی فرضیه و اثبات و رد آنها با دلایل عقلانی و استدلالی و...  ( فعالیت های تحقیقی و استدلالی؛ یادگیری هدایت شده ).

چرایی رفتار و کُنش های انسان در جامعه  ( همفکری در گروه بمنظور تفحص گروهی ).

تحلیل مسائل سیاسی منطقه خاورمیانه و ....  ( فعالیت های تحقیقاتی و علمی ).

ارائه راهکارهای خلاقانه جهت امور آموزشی ، علمی ، اقتصادی و...  ( جهت شرکت در جشنواره ها و المپیاد ها ).

طراحی مسئله ، ساخت سوالات جدید ، طراحی نو، برنامه نویسی، اختراع و....  ( طراحی موقعیت بر اساس شرایط مطلوب نه شرایط موجود ).

4- مهارتهای حرکتی

دریافت مهارت( در قالب تهیه گزاش مکتوب و مصور):

بازدید علمی از کارگاه ها ؛  آتلیه هنری؛ بازار و........ ( در قالب تهیه گزاش مکتوب و مصور).

مشاهده دانش آموزان پایه بالاتر و یا آثار خوشنویسی، نقاشی ، روزنامه دیواری و... ( در قالب بازدید و جلب توجه).

دیدن ابزار و یا استفاده از ابزار در عکس، فیلم و کارگاه ها و... ( مواحه شدن با موضوع و برانگیخت حس کنجکاوی).

تماشای فیلم حرکات ورزشی و یا مسابقات قهرمانی و...  ( ایجاد انگیزه و رغبت برای تربیت بدنی).

آشنایی با افراد موفق، دانشمندان، کارآفرینان، ماهر و... ( در قالب تهیه گزاش مکتوب و مصور).

آمادگی جسمی و ذهنی و بدنی:

ساختن با گل رس و یا خمیر بازی؛ ماکت و نقاشی های تخیلی ؛ تجسمی و... ( در قالب  تکالیف خارج از کلاس).

تهیه نقشه استان ؛ شهر ؛ محله با مختصات امکان و.... ( در قالب فعالیت درس نقشه خوانی و جغرافی در منزل).

اجرا ی نقش افراد موفق، ارائه گزارش از شاعران، نویسندگان، دانشمندان و... ( در قالب تئاتر و نمایش خلاق و ....).

حضور در کارگاه ها؛ محیط کار، سالن ورزشی و لمس ابزار کار و وسایل و....  ( در قالب بازدید و گردش علمی و یا تهیه گزارش).

تکرار و تمرین:

پاسخ به سوالات؛ تهیه گزارش ؛ ارسال ایمیل و یا قرار دادن در پست وبلاگ شخصی و... ( در قالب  تکالیف خارج از کلاس درس رایانه).

انجام تکالیف ؛ طراحی و نقاشی؛ طراحی سوال؛ گزارش تصویری  و... ( در قالب  وبلاگ آموزشی شخصی و گروهی).

انجام فعالیت و حرکت و ساختن از روی تصویر، فیلم، کتب آموزشی و توضیحات مدرس و... ( در قالب تکرار و تمرین).

انجام تمرین با دقت و مرحله به مرحله سخت تر و دقیق تر کردن آن .... ( در قالب هنر و نو آوری و خلاقیت).

تغییر مکان ، معیار،  شرایط و ابزار تمرین  ( در قالب بازی های آموزشی).

افزایش مهارت با تمرین و مشاهده اعمال در جمع و.... ( در قالب تهیه تدریس اعضای تیم و ارائه گزارش).

عادی شدن رفتار:

برنامه نویسی؛ کد نویسی؛ محاسبه ؛ پردازش اطلاعات و... ( در قالب  خلق یک پروژه و برنامه جدید).

ساختن با گل رس و یا خمیر بازی؛ ماکت و نقاشی های تخیلی ؛ تجسمی و... ( در قالب  تکالیف خارج از کلاس).

رانندگی؛ تنظیم موتور؛ نواختن موسیی بدون نُت؛  تخمین زدن ؛  سخنرانی بدون نوشته و... ( در قالب  تکالیف خارج از مدرسه).

رسیدن به سطح مهارت و ابداع روش های جدید انجام کار و خلاقیت در اجرا ( در قالب تدریس اعضای تیم و معلم یار).

خلق ابزار جدید، دریافت بازار کار، اختراع، برنامه نویسی، محاسبات و.... ( در قالب تهیه گزاش مکتوب و مصور).

انجام اعمال بدون دقت و توجه با چشمان بسته و یا در حین صحبت کردن و.... ( در قالب بازهای آموزشی).

5- نگرش

دریافت نگرش:

بازدید از سرای سالمندان ؛ بهزیستی ؛ عیادت از بیماران و... ( در قالب تهیه گزارش برای ارائه در مدرسه).

بازدید از مزرعه کشاورزی و روستاهای همجوار ( در قالب  تهیه گزارش مکتوب یا مصور)

مصاحبه از همسالان کارگر ؛ ورزشکار؛ موفق و... ( در قالب  برگزاری مسابقه روزنامه دیواری)

عکس العمل نشان دادن:

گسترش مسائل دینی و سیاسی ( جلسه پرسش و پاسخ دینی و سیاسی)

گسترش مسائل اعتقادی و دینی ( مسابقه احکام) درس هدیه ها و دینی

کیفیت بخشی مناسبت های ملّی و مذهبی ( در قالب  مسابقات غیر حضوری اندیشه سبز).

نوشتن ، طراحی، نقاشی و اجرای نقش و ابراز نکات منفی و مثبت یک فرآیند و یا عمل ( در قالب تهیه گزاش مکتوب و مصور).

استخراج نقاط بد و خوب یک فعالیت از قرآن و احادیث و ... ( در قالب تهیه تدریس اعضای تیم و یا فعالیت تحقیقاتی).

ارج نهادن به ارزش:

بررسی واقع و رویداد های سیاسی شهر و کشور خود ( در قالب  مسابقات روزنامه دیواری یا کنفرانس) درس تاریخ

رعایت نوبت در اظهار نظر؛ احترام به نظر دیگران؛ پذیرش اشتباه و.... ( در قالب  فعالیت های کلاسی).

طرفداری از یک موضوع مشخص؛ ثبات رای ؛ اظهار نظر بی تعصب و منطقی و...  ( در قالب  بحث کلاسی و گروهی).

شرکت در فعالیت های گروهی ؛ شورای دانش آموزی؛ رای گیری و .... ( در قالب  تکالیف عمومی مدرسه و پرورشی).

تشکیل گروه، هیات، نمایشگاه، میتینگ، اظهار نظر و.... ( محاکم قضایی، مشارکت اجتماعی، مهارت زندگی و اعتماد به نفس).

تبلور در شخصیت:

شرکت در مراسم ، نماز جماعت ، جشن ها و.... ( در قالب  برنامه ریزی همکاری و...)

احترام به نظر یکدیگر؛ رعایت حقوق هم؛ محبت کردن و ارج نهادن و..... ( در قالب  چک لیست رفتاری).

نظافت شخصی و متانت در رفتار و گفتار در مدرسه و خانه و.... ( در قالب تهیه گزاش مکتوب و مصور).

همکاری؛ همفکری؛ مسئولیت پذیری ؛ تقسیم وظایف و.... ( در قالب  فعالیت های گروهی).

رعایت نظم و نظافت؛ کمک به همکلاسی ؛ کمک به کوچکتر و نیازمند و.... ( در قالب  مشاهده رفتار).

مدیریت تکالیف با ماز

سر کلاس با چندتا مشکل در مورد تکالیف بچه ها رو به رو می شدم

اول اینکه یکسری ها بودند که به بهانه های مختلف تکلیف را یا انجام نمی دادند یا ناقص انجام می دادند یا یادشون می رفت بیاورند

دوم اینکه موقع چک کردن تکالیف کسی، دیگران مشغول تولید سر و صدا می شدند

سوم اینکه آنهایی که تکلیف انجام می دادند صرفا تکلیف انجام می دادند چون وظیفه شون بود

به این نتیجه رسیدم که کاری کنم تا اشتیاقی برای کسانی که انجام می دهند ایجاد شود و همینطور دیگران موقع چک کردن تکالیف سر و صدا نکنند و بگونه ای هم بچه تنبل ها را وادار به انجام تکلیف کنم ولو غلط غولوط

خب قطعا دوست ندارم که کار رو با اَخم و نمره منفی و خط و نشون جلو ببرم....

پس به فکر استفاده از این موجود دوست داشتنی یعنی #ماز افتادم

هرکس تکلیفش را انجام داده بود یک برگ ماز می گرفت و چون خاصیت ماز این است که آدم را وسوسه به حل کردن خودش می کند خود به خود بچه ها مشغول حل کردن آن می شدن و در نتیجه سر و صدای کلاس موقع چک کردن تکالیف هم از بین می رفت بعد از مدتی هم بچه تنبل ها که دیدن همه مشتاقانه ماز ها رو دریافت می کنند به هر زوری می شد تکالیف رو انجام می دادند حتی در زنگ تفریح

ماز ها چهار نوع مختلف دارند و هر نوع آنها هزاران هزار شکل گوناگون بنابراین مشکل تکراری شدن و دل زدگی هم در بچه ها به وجود نیامد هرچند بنده هر از گاهی اصلا ماز نمی دادم و تا کید می کردم که تکالیف شما برای یاد گرفتن درس است نه گرفتن ماز

خوبی های دیگر ماز:

#تقویت_دید_هندسی

#افزایش_تمرکز

#تقویت_قوه_ی_حل_مسئله 

با دانش آموزان مات و مبهوت چه کنیم؟

توصیه هایی برای معلمان در برخورد با دانش آموزان مات و مبهوت:

• - از سلامت مغزی او اطمینان حاصل کنید.
• - بعد از اطمینان از نبود صرع غایب، از وضعیت خانوادگی دانش آموز مطلع شوید.
• - موضوع را با خانواده دانش آموز در میان بگذارید. 
• - سعی کنید مشکل دانش آموز را با مشارکت خانواده حل کنید.
• - با خود دانش آموز درباره نگرانی ها و مشکلاتش صحبت کنید.
• - او را به مشاور مدرسه ارجاع دهید.
• - تا جایی که ممکن است وقت بیشتری برای آموزش او بگذارید.
• - دانش آموز را با عناوین سر به هوا، گیج، ناتوان، بی عرضه و... خطاب نکنید.
• - در جمع دوستان و دانش آموزان دیگر  او را تحقیر نکنید و بر سر او فریاد نکشید.
• - در فعالیت های کلاسی از او کمک بگیرید.
• - دانش آموز مذکور را در نیمکت های جلویی کلاس بنشانید.
• - فعالیت هایی مانند پاک کردن تخته، خواندن از روی درس و... را به او بسپارید.
• - برای وی تشویق و تنبیه در نظر بگیرید.

توصیه هایی برای والدین:

• - با معلم مدرسه نهایت همکاری را بکنید.
• - سعی کنید فرزند خود را در منزل به حال خود رها نکنید.
• - به تکالیف درسی او رسیدگی کنید و با در نظر گرفتن پاداش برای او، او را در جهت انجام تکالیف درسی اش تشویق کنید.
• - مسائل خانوادگی را مقابل فرزند خود بازگو نکنید.
• - زمینه ای فراهم کنید که فرزندتان با شما صحبت کند و نگرانی هایش را با شما در میان بگذارد.

چگونه شخصیت مثبت و موثر و تاثیرگذاری داشته باشیم؟

 

واقعیت این است که برای آنکه دوستمان بدارند باید دوست داشتنی باشیم. دوست داشتنی شدن کار زیاد سختی نیست برای شروع بهتر است وقتی با دیگران روبه رو می شوید لبخند بزنید و با روی باز با آنها صحبت کنید رفتاری دوستانه و صمیمی داشته باشید از مشکلات آنها با خبر شوید و سعی کنید درکشان نمایید و به احساساتشان توجه کنید. وقتی با دیگران رو به رو می شوید بلافاصله سلام کنید منتظر نمانید آنها سلام کنند آنها را محترمانه صدا بزنید نشان دهید که از دیدنشان خوشحال هستید.طوری رفتار کنید کا انگار از زندگی حسابی لذت می برید همیشه به خوبی ها فکر کنید حتی اگر زیاد هم مایل نیستید خود را مثبت نشان دهید هرگز شکایت نکنید و غر نزنید. ● جذاب باشید: جذابیت چیزی سوای زیبای است. شخصی می تواند زیبا اشد ولی هرگز جذاب نباشد و همچنین می تواند جذاب باشد ولی زیبا نباشد طرز سلوک آدمی انتخاب لباسها , حالت های روانی و ….در این امر, موثر است. اگر می خواهید فردی موفق و نافذ در قلب ها باشید و از موفقیت لذت ببرید نخست باید با خودتان ارتباط صحیح برقرار کنید. زیرا معنی و مفهوم رویداد های زندگی را خودتان تایین می کنید. ● تمیز و مرتب باشید: وقتی تمیز و مرتب باشید این هماهنگی شما را جذاب می کند. آن چه مهم است تمیز و مرتب بودن در عین سادگی است. افرادی که به آراستگی خود توجه ندارند از جذابیت و نفوذ خود بر دیگران می کاهند. ● تاثیر سکوت: سکوت تاثیر روانی فوق العاده ای دارد و شما را با شخصیت تر و عاقل تر و قابل اعتماد تر معرفی می کند که برای ایجاد صمیمیت و تداوم آن زمینه مساعدی است.ولی سکوت نباید ناشی از خجالت و عدم اعتماد به نفس باشد. در این صورت از جذابیت می کاهد. وقتی نرم و با لطافت و متانت صحبت کنید نخستین گام برای جذاب بودن را برداشته اید. ● قاطع باشید: قاطع باشید و هدفهای تان را مشخص کنید افراد مصمم و پر تلاش, چون همیشه دارای برنامه ریزی منظمی هستند, دارای جذابیت زیادی می باشند.آن ها با اعتماد به نفس به ایجاد روابط صمیمانه خود ادامه می دهند. از واژه های نمی توانم و نمی شود و ….. هرگز استفاده نکنید و به این فکر باشید که می خواهید روز خوبی را در کنار خانواده و دوستان با شادی بگذرانید.

روش های جدید تربیت

در این مبحث سعی داریم چهار روش را به شما معرفی کنیم که در ظاهر تشویق کننده است اما می تواند رفتارهایی را به اتمام برسانند. این تکنیک ها عبارتند از: 1- تقویت تفکیکی نرخ های کم رفتار  2- تقویت تفکیکی رفتارهای دیگر  3- تقویت تفکیکی رفتار ناهمساز  4- اشباع

لازم به تذکر است که هرگونه تشویق کردن و استراتژی که رفتاری را در فرد افزایش دهد در روانشناسی به تقویت مشهور است.

1- تقویت

تفکیکی نرخ های کم رفتار: در این روش ابتدا سعی کنید رفتاری را که تمایل دارید در کودک خود کاهش دهید به طور مشخص برای خود تعریف نمایید. به علاوه میزان حضور مطلوب این رفتار نیز از نظر والدین باید مشخص شود و سپس به کودک توصیه شود که رفتار خود را تا میزان مطلوب آن کاهش دهد تا جایزه بگیرد یا به اصطلاح تقویت شود. همچنین می توانید به جای تعداد دفعات تکرار رفتار به فواصل رفتاری تکیه کنید و او را تشویق کنید تا حداقل رفتار خود را در فاصله زمانی معین بروز دهد. فرض کنید کودک شما عادت دارد تا در حین مطالعه دروس به بازی، سرگرمی یا صحبت کردن بپردازد. این رفتار در صورتی که به اندازه باشد نامطلوب نیست لذا به فرزندتان توصیه می کنید در صورتی که پس از هر 45 دقیقه مشق نوشتن به فعالیت های غیردرسی بپردازد مورد تشویق قرار می گیرد. در این صورت شما به این نوع تقویت تفکیکی با شرط زمان پرداخته اید. در نوع تقویت پاسخدهی با نرخ کم شما می توانید به فرزند خود در صورتی تقویت ارائه دهید که به عنوان مثال در کل زمان مطالعه خود در یک روز چهار بار به فعالیت غیردرسی بپردازد. تاثیر کلی این نوع روش به آرامی ظاهر می شود و تا کاهش رفتار باید بردبار بود.

2- تقویت تفکیکی رفتارهای دیگر: در این روش برای حذف رفتار نامطلوب به فرزندتان می آموزید که در صورت انجام دادن رفتارهای دیگر به جز رفتار نامطلوب مورد نظر مورد تشویق قرار گیرد. فرض کنید کودکی که در کلاس درس زیاد صحبت می کند زیاد از سر جایش بلند می شود و ... به او می گویید در صورتی که در طول یک ساعت درسی رفتار خاصی را انجام ندهد مورد تشویق شما قرار می گیرد. به این صورت او برای دریافت جایزه رفتار نامطلوب را حذف می کند. تفاوت این روش با روش قبل این است که در مورد اخیر به حذف رفتار می پردازید و در روش قبل رفتار نامطلوب را تنها کاهش می دهید.

نکته خواندنی این است که لازم است زمان حذف رفتار را به تدریج افزایش دهید تا فرزندتان توان عمل کردن به آن را داشته باشد. مثلاً اگر می خواهید بدخطی را در کودک خود حذف کنید ابتدا با نوشتن یک صفحه دیکته خوش خط او را تشویق کنید و سپس به تدریج خوش خطی را در صورت فراگیر شدن در کل تکالیف تقویت کنید. البته عیب این روش این است که:

اول اینکه به او نمی گوییم چه کاری بکن تنها او را از کاری ناپسند دور می کنیم و دوم اینکه هر رفتار دیگر را بغیر از رفتار مورد پسند تشویق می کنیم و این در حالی است که ممکن است او به رفتارهای منفی دیگری روی آورد. مثلا در مورد صحبت کردن در سر کلاس ممکن است او برای دریافت تشویق این رفتار را حذف کند اما به رفتار های منفی دیگری روی آورد.  

در روش اشباع ما اجازه می دهیم تا کودک آنقدر به رفتار خود ادامه دهد که دیگر انگیزه ای برای ادامه نداشته باشد در این صورت به سیری خواهد رسید.

3- تقویت تفکیکی رفتار ناهمساز: در این روش ما تنها با تشویق کردن رفتاری که با رفتار مشخص مغایرت دارد می خواهیم تا فرزندمان از انجام رفتار خاص نامطلوب برحذر باشد. اگر کودک شما در هنگام بازگشت از مدرسه تاخیر دارد می توانید هر روزی را که بازگشت او به موقع صورت گرفت مورد تشویق قرار دهید. در این روش به دلیل دریافت جایزه و انجام رفتار مطلوب فرزندتان ناچار است تا رفتار نامطلوب را ترک کند.

4- سیری یا اشباع: هر شخصی به این دلیل رفتار خاصی را ادامه می دهد که به نوعی برای او پیامد مثبتی را به دنبال دارد. در روش اشباع ما اجازه می دهیم تا کودک آنقدر به رفتار خود ادامه دهد که دیگر انگیزه ای برای ادامه نداشته باشد در این صورت به سیری خواهد رسید. فرض کنید شخصی که برای انجام عملی خاص سعی دارد با سر و صدا کردن و جیغ و گریه اجازه مادر را کسب کند. در این صورت اگر فرصت دهید تا او به جیغ و گریه ادامه دهد و در قبالش پیامد مثبتی را دریافت نکند و ادامه رفتار برایش جذابیت نداشته باشد  به اشباع خواهد رسید. در روش اشباع کودک از خستگی مفرط که ناشی از تکرار زیاد یک عمل است به بی انگیزگی می رسد. البته این روش در مورد رفتارهایی به کار می رود که انجام مکرر آن خود و دیگران را متضرر نسازد و همراه با روش های دیگر می تواند کارساز باشد.

تاکید بر نقاط قوت به جای رتبه بندی

نظام رایج ارزشیابی تحصیلی در آموزش و پرورش ما، مبتنی بر برگزاری امتحان و آزمون است که از سابقه ای ۸۰ ساله برخوردار است و همواره ملاکی برای سنجیدن میزان فعالیت دانش آموز در کلاس و از همه مهم تر، تعیین کننده لیاقت یا عدم لیاقت دانش آموز در ارتقای سطح تحصیلی است.روش های سنتی سنجش و ارزشیابی، دانش آموز را در جهت ارایه پاسخ های «صحیح» و از پیش تعیین شده به کار وا می دارد.

در این فرایند به رابطه سنجش و یادگیری توجهی نمی شود، آزمون های سنتی باعث ایجاد فاصله بین آموخته ها و واقعیت های زندگی دانش آموز می شود، در حالی که زندگی روزمره او ساختار بسیار پیچیده و مبهمی دارد، آزمون های سنتی به مجموعه های تصنعی، غیرمستقیم و سؤالات روشن «رفتاری» روی می آورند که به سهولت قابل اندازه گیری اند.آزمون های سنتی به دلیل ساختار خود، به خواست و نیاز افرادی غیر از آزمون شونده پاسخ می دهند و اغلب به رتبه بندی کردن دانش آموز می اندیشند. روش آنها بر نقاط ضعف آزمون شونده تأکید دارد و در مورد پیشرفت دانش آموز حساس نیست.اطلاعات حاصل از چنین آزمون هایی نیز نه تنها در آموزش دانش آموز نقشی ندارد، بلکه اعتبار قضاوت معلم را هم خدشه دار می کند و در کاهش اعتماد به نفس دانش آموز نقش بسزایی دارد.ما نیازمند آن نوع سنجش و ارزشیابی هستیم که به هر دانش آموز به دیده حرمت نگاه کند، موهبت های طبیعی و انسانی او را بسیار بیشتر از آزمون های سنتی نشان دهد، باز خوردی مثبت و تکالیفی رشد دهنده به او ارایه کند و باور داشته باشد که هر دانش آموز قابلیت رشد و پیشرفت مدام را دارد.اما آنچه که می توان از آن به عنوان مهم ترین تغییر دنیای امروز در عرصه تعلیم و تربیت یاد کرد، تفاوتی است که در نوع نگرش جهان به ارزشیابی تحصیلی رخ داده است. تغییری که در آن، حافظه مداری و حفظ کردن صرف مطالب درسی از سوی دانش آموزان، رنگ می بازد و جای خود را به سنجش مستمر و گام به گام می دهد.

ده خطا ی شناختی

اغلب کسانی که این خطاهای شناختی را مطالعه نموده اند معتقدند که این معلومات زندگیشان را متحول کرده است .با این حال توجه داشته باشید که در بسیاری از مواقع افکار منفی سالم و بجا هستند تشخیص افکار سالم از ناسالم و اینکه چگونه با موقعیت های به راستی منفی بر خورد واقع بینانه داشته باشیم به همان اندازه، رهایی از افکار و احساسات مخدوش اهمیت دارد .

1-تفکر هیچ یا همه چیز :همه چیز راسفید ودر غیر اینصورت سیاه می بینید ،به نظر شما هر چیزی کمتر از کامل ،شکست تلقی می شود .

2-تعمیم مبالغه آمیز :هر حادثه منفی و شکستی را ،شکستی تمام عیار و تمام نشدنی تلقی می کنید و آنرا باکلماتی چون هرگز و همیشه توصیف می کنید .(من همیشه بدشانسم )و...

3-فیلتر ذهنی :تحت تاثیر یک حادثه منفی همه واقعیتها را تار می بینید .به جزئی ازحادثه منفی توجه داریدوبقیه رافراموش می کنید.شبیه چکیدن قطره ا جوهر که کل بشکه آبی را کدر می کند .

4-بی توجهی به امر مثبت :با بی ارزش شمردن تجربه ها و کارهای خوب خود،اصراربر مهم نبودن آنهادارید.کارهای خوب خود را بی اهمیت میخوانید و می گویید هرکسی میتواند این کار را انجام دهد .

5-نتیجه گیری شتابزده :بی آنکه زمینه و دلیل محکمی وجود داشته باشد ،شتابزده نتیجه گیری می کنید .(فلانی با من برخورد بدی خواهد داشت )(آبرویم خواهد رفت )(از عهده انجام این کار بر نخواهم آمد ).

6-درشت نمایی :از یک سو درباره اهمیت مسائل و شدت اشتباهات خود مبالغه می کنید و از سوی دیگر ،اهمیت جنبه های مثبت زندگی را کمتر از آنچه که هست بر آورد می کنید .

7-استدلال احساسی :فرض را بر این می گذارید که احساسات منفی شما لزوما منعکس کننده واقعیت هاست.(ازسوارشدن درهواپیما وحشت دارم ،حتما پرواز با هواپیما بسیار خطر ناک است ).

8-باید ها :انتظاردارید که اوضاع آنطورکه شمامیخواهیدوانتظار دارید،باشد.باید هاتولید تمرد می کنندواشخاص تشویق می شوندکه درست بر عکس آن راعمل کنند .

9-بر چسب زدن:به جای اینکه بکویید اشتباه کردم به خودبرچسب منفی می زنید و می گویید من بازنده هستم . این بر چسب ها (احمق ،شکست خورده ،بازنده و...)منجر به خشم اضطراب و دلسردی وکمی عزت نفس می شود .

10-شخصی سازی و سرزنش :خود را بی جهت مسئول حادثه ای قلمداد می کنید که به هیچ وجه امکان کنترل آن را نداشته اید .(زنی از آموزگار پسرش شنید که او خوب درس نمی خواند،با خود گفت :این نشان میدهد من مادر بدی هستم )شخصی سازی منجر به احساس گناه ،خجالت و ناشایسته بودن می شود .

نمی شود در تمام لحظات زندگی شاد بود و یا اختیار کامل احساسات خود را دردست گرفت و نمی توان همیشه منطقی بود .همه نواقص و اشکالاتی دارند .ولی با مطالعه خطاهای شناختی ذکر شده و تشخیص افکار منفی سالم و ناسالم می توانید افکار خود را که منجر به احساسات بد یاخوب شما می شوند کنترل کرده و لحظات زندگی خود را خودتان به شادی و آرامش رقم بزنید...

بیست و پنج سئوال برای کشف هدف زندگی

یک) چه چیزی خواست مرا برآورده می کند؟

دو) چه چیزی باعث حرکت من می شود؟

سه) چه چیزی برایم الهام بخش است؟

چهار) چه چیزی در سئوالات 1، 2 و 3 مشترک است؟

پنج) با جواب یه سئوال 4، چه مشکلی از دیگران حل می کنم؟

شش) چه چیزی باعث شکست من می شود؟

هفت) چه چیزی برایم دردآور است؟

هشت) چه چیزی مرا اندوهگین می کند؟

نه) چه چیزی در سئوالات 6، 7 و 8 مشترک است؟

ده) با جواب به سئوال 9، چه مشکلی از دیگران حل می کنم؟

یازده) از چه چیزی وحشت دارم؟

دوازده) چه چیزی نگرانم می کند؟

سیزده) چه کاری برای تغییر جواب 11 و 12 می توانم انجام دهم؟

چهارده) با این تغییر، چه کمکی به دیگران می کنم؟

پانزده) چه کاری را با عشق انجام می دهم؟

شانزده) احساسم در زمان انجام جواب 15 چیست؟

هفده) اگر جواب 15 را متوقف کنم، چه می شود؟

هجده) اگر جواب 15 را همیشه انجام دهم، چه می شود؟

نوزده) از چه کاری منزجرم؟

بیست) وقتی کار جواب 19 را انجام می دهم، چه احساسی دارم؟

بیست و یک) اگر کار جواب 19 را متوقف کنم، چه می شود؟

بیست و دو) اگر جواب 19 را برای همیشه انجام دهم، چه می شود؟

بیست و سه) چرا اینجا هستم؟

بیست و چهار) وظیفه من در اینجا چیست؟

بیست و پنج) اگر من نباشم و یا کاری انجام ندهم، جهان چه چیزی را از دست می دهد؟

حال چه خواهد شد؟ آیا می خواهید که هدف اصلی خود را در زندگی شناسایی کنید؟

چگونه ذهنی فعال داشته باشیم؟

در زندگی روزمره هر یک از ما انسان ها بارها اتفاق افتاده است که به دلایل مختلف، مسئله ای را اعم از کوچک یا بزرگ، مهم یا غیر مهم، حیاتی یا غیر حیاتی؛ فراموش کرده ایم و این فراموشکاری برایمان دردسر، شرمساری و خجالت و بدتر از همه توبیخ به همراه داشته است.

به طوری که خود را سرزنش نموده و به خود قول داده ایم که این اتفاق دیگر تکرار نشود. برای این امر، روش های مختلفی را هم همچون علامت زدن روی دست و ... را امتحان نموده و سعی نموده ایم تا حواسمان را کاملا جمع نماییم تا بار دیگر با یک اشتباه ناخواسته، شرمنده دیگران نشویم! اما این موارد هم هیچ تاثیری روی جمع شدن حواس ما نداشته و آنقدر این عمل را خواسته یا ناخواسته و در دفعات مختلف تکرار نموده ایم که دوستان به ما انگ «حواس پرت» چسبانیده اند.

 اما بدانید که این مسئله هم مانند مسائل دیگر به راحتی قابل پیشگیری است. بطوری که  می توان با بکارگیری تکنیک هایی بسیار ساده، همیشه و در هر سن و سالی که هستیم، ذهن، فکر و اندیشه مان را جوان و هوشیار نگاه داشته و از زندگی خود لذت ببریم. برای این کار تنها کافی است:

1. ورزش را حتی برای دقایقی کوتاه در برنامه روزانه خود قرار دهیم. به گفته پروفسور «جان جی راتی» نویسنده کتاب راهنمای استفاده از مغز، ورزش بیشتر از آنکه برای جسم مهم باشد، برای پرورش ذهن و روح آدمی است. زیرا که تاثیر مستقیم بر حوصله، توانایی، هوشیاری و احساس سرحالی فرد دارد.

برای این کار لازم نیست حتما به کلاس های ورزشی رفته و ساعاتی را در آنجا بگذرانیم. پیاده روی یکی از مفرح ترین و در عین حال کم هزینه ترین ورزش هایی است که می توان روزانه با صرف 20 تا 30 دقیقه در هوای آزاد انجام داد.

طبق تحقیقات گروهی از محققان دانشگاه میشیگان، افرادی که در در فضای سبز و پارک ها به پیاده روی می پردازند، حافظه، توجه و دقت شان، در مقایسه با افرادی که در خیابان‏های شهر پیاده ‏روی می‏کنند 20 درصد بیشتر است. پس با پیاده روی در فضای آزاد، به خود این امکان را می دهیم تا بهتر فکر کرده، روحیه قوی تری داشته باشیم و کارهای روزمره را به نحو احسن انجام دهیم.

2. سعی کنیم در هر سنی که هستیم، ذهن خود را به فعالیت واداریم و نگذاریم همیشه در حال استراحت باقی بماند. بسیاری از ما فکر می کنیم که یادگیری و آموزش تنها برای دوران مدرسه و دانشگاه بوده است و بس. این تفکر بسیار اشتباه است. آدمی در هر سن و شغلی که هست، نیازمند یادگیری و آموزش می باشد. زیرا اگر ذهن خود را درگیر آموزش و یادگیری کارهای جدید نکنیم، به روند کاهش قوای فکری خود کمک نموده ایم. بنابراین برای جلوگیری از این موارد می بایست خود را به مطالعه، حل جدول، بازی شطرنج، یادگیری زبان جدید، نواختن یک ساز موسیقی و به طور کلی هر هنری که دوست می داریم، سرگرم نماییم و از این طریق ذهن خود را قوی تر کرده و سلامت فکری و ذهنی را برای خود به ارمغان آوریم.

3. در برنامه غذایی خود تغییر ایجاد کنیم. استفاده از انواع غذاهای آماده، چرب، شور، شیرین و ... نه تنها سلامت جسمی ما را به خطر می اندازند، بلکه قوای ذهنی ما را نیز مختل می نمایند. با مصرف غذاهای دریایی، سبزیجات و میوه های تازه می توان قدرت تمرکز را بالا برده و مغز و حافظه مان را نیز تقویت نماییم.

4. ساعات خواب خود را تنظیم کرده و به اندازه و با آرامش خاطر بخوابیم. همانطور که می دانید، خواب یکی از مهمترین نیازهای آدمی است که جتما باید تامین شود. چرا که ما با چند ساعت خواب در شبانه روز، استراحت مغز خود را تأمین می نماییم. اگر خواب ما با آشفتگی همراه باشد و بنا به هر دلیلی به خوبی و با آرامش میسر نگردد، باعث می شود تا زود خسته و عصبانی شده، آرامش نداشته باشیم، کارهای خود را به کندی انجام دهیم و دائما در حال چرت زدن باشیم؛ که تمام این موارد سبب می شود تا تمرکز حواس و هوشیاری لازم را نداشته باشیم و ذهنمان آمادگی لازم جهت درک و کنترل امور را نداشته باشد.

5. استرس و اضطراب را در درون خود از بین ببریم. متاسفانه، یکی از مشکلات روانی که در جامعه کنونی، بیشتر مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، افتادن در دام استرس و اضطراب است. این امر لطمات جبران ناپذیری بر سلول های ذهن ما وارد می کند. به طوری که وقتی دچار استرس و اضطراب می شویم، نمی توانیم بدرستی روی کارها و اعمالمان تمرکز داشته و درست تصمیم گیری نماییم. بنابراین بایستی با سعی و تلاش و تغییر در دیدگاه خود، استرس و اضطراب را مهار نماییم تا از این طریق هر آنچه که به ذهن سپرده ایم را فراموش نکنیم.

6. روابط خود را با دوستان مان حفظ کرده و با دلایل بی مورد، از بودن در جمع کناره گیری نکنیم. تحقیقات مختلف نشان داده است که ارتباطات چه به صورت دیداری و چه کلامی نه تنها آدمی را از انزوا و افسردگی دور می کند، بلکه موجب تقویت حافظه و هوشیاری ذهن او می شود. همچنین، در پی داشتن روابط مستمر با دیگران است که می توانیم بهتر فکر کرده و به دنبال آن مسائل و مشکلات زندگی را بهتر حل نماییم. 

در آخر یادمان باشد که

باد می وزد ... می توانی در مقابلش هم دیوار بسازی، هم آسیاب بادی... بدان که تصمیم با توست.

نحوه رسیدگى به تکالیف فرزندان

(شادابی کودکان) نکته‌ی دیگر توجه به وضع درسى بچه‌هاست. به علت دگرگونى اساسى در کتاب‌هاى درسى، بخصوص در رشته‌هاى علمى، و مخصوصاً شیوه یاد دادن مطالب به بچه‌ها، بسیارى از پدرها و مادرها، حتى تحصیل‌کرده‌ها توانایى این را ندارند که بچه‌ها را از نظر درسى با این کتاب‌هاى جدید در منزل یارى بدهند. چه باید کرد؟

🔆 یک راه حل همان رسیدگى کلى است. اصل اینکه دانش‌آموز احساس کند کارش در خانه مورد توجه پدر و مادر است دو اثر روى او دارد:

🔅 یکى اینکه احساس مسئولیت بیشتر مى‌کند.

🔅 اثر دوم، که از اثر اول مهمتر است، اثر تشویقى اوست. تجربه داریم که همین قدر که دانش‌آموز ببیند پدر یا مادر کار روزانه او را نگاه مى‌کنند، براى او شوق انگیز است.

🔆 راه حل دوم، علاوه بر این رسیدگى کلى، این است که پدرها و مادرها سعى کنند تا آنجا که مى‌شود مقدارى از نو درس خواندن را شروع کنند. این کار لااقل در دوره دبستان عملى است.

🔅 اولاً، وقتى شما براى یکى از فرزندانتان این کار را کردید حتماً براى فرزندان بعدى آمادگى این رسیدگى را قبلاً کسب کرده‌اید. یعنى این کار سرمایه‌اى است که بازده متعدد دارد.

🔅 ثانیاً، بچه‌هایى که کارشان در دوره ابتدایى عمق پیدا مى‌کند، در دوره‌هاى بعد نیازشان به کمک خیلى کم مى‌شود.

🔆 راه حل سوم این است که اگر حدود نیاز فرزند شما به یارى درسى در منزل بالاست و خودتان هم نه پدر و نه مادر در شرایطى نیستید که بتوانید در حدى که فرزند را یارى کنید، وارد مطالب این پنج سال شوید، توصیه مؤکّد دارم به گرفتن معلم در خانه.

توقع اینکه میزان یاد دادن مطالب در مدرسه به بچه‌ها در حد نصاب یا در حد کمال باشد غلط است؛ چون همیشه در هر کلاسى افراد زیر متوسط هم وجود دارند. کلاس حداکثر مى‌تواند در حد متوسط بچه‌ها برنامه تنظیم کند. اگر تصادفاً فرزندى دارید که در یک درس یا در دو درس مادونِ متوسط است، از همان کلاس‌هاى اول به فکر او باشید. اگر کوتاهى کردید، در کلاس‌هاى بالا ممکن است علاج کار خیلى مشکل باشد.

👈 [استفاده از معلم خصوصی دارای آفاتی نیز می‌باشد؛ آن را به عنوان آخرین راه و با توجه به جوانبش باید انتخاب کرد.]

💡 ضمناً یادآورى مى‌کنم که یارى به فرزند در کارهاى درسى یک فن عمومى دارد؛ مبادا از این فن عمومى غفلت کنید: ❌

⚠️ هیچ وقت پدر یا مادر به جاى بچه درس نخوانند و به جاى بچه تکلیف درسى انجام ندهند. این کار یارى او نیست؛ این، کمک به عقب ماندن اوست. منشأ این کار، یا محبت خیلى زیاد و افراطى، یا کم حوصلگى است. چون اگر انسان بخواهد با بچه طورى کار بکند که خود بچه چیزى را یاد بگیرد، باید گاهى سه تا چهار برابر وقت صرف کند. فرض کنید مسأله یا تمرینى هست که مى‌خواهید در حل آن به بچه کمک کنید. خیلى آسان است که به وى بگویید جواب این سؤال این است، بنویس؛ یا راه حل مسأله این است، عمل کن.

اما اگر خواستى پا به پاى او بروى تا خودش به راه بیفتد، گاهى واقعاً بیش از چهار برابر وقت مى‌برد.

اما اگر حوصله سر و کله زدن با او را ندارید، یا شرایط‌تان طورى است که نمى‌توانید به درس بچه برسید، بگویید این سر نخ مطالب است؛ پاشو برو اتاق خودت، مقدارى خودت وقت صرف کن؛ اگر نتوانستى حل کنى باز بیا پیش من.

چگونه بچه ها را تشویق به درس خواندن کنیم

همه ی پدر و مادرها در تمام دنیا به دنبال فرمولی جادویی هستند تا کودکشان را برای انجام تمرینات و تکالیفشان تشویق کنند. اما پیداکردن راهی که برای همه ی کودکان کارساز باشد و اثری معجزه آسا داشته باشد بسیار سخت است. با این حال روشهایی وجود دارد تا شما به کودکتان کمک کنید تکالیفش را انجام دهد. قدم اول تغییر ذهنیت و نگرش خودتان نسبت به تکلیف مدرسه و چگونگی مجبور کردن کودک به انجام آن است. اگر شما فکر می کنید که تمرین هایی که معلم برای خانه در نظر می گیرد اهمیت زیادی ندارند، متقاعد کردن کودکتان برای انجام این کار بسیار مشکل است.

شما می توانید از این پیشنهادها استفاده کنید و به کودکتان کمک کنید تا پیشرفت بهتری در درس هایش داشته باشد.

1- با واقعیت کنار بیایید. در دوره ای که کودکتان می تواند تفریحات جذابی مانند بازی های الکترونیکی و یا برنامه های متنوع تلویزیونی داشته باشد، شما نباید توقع داشته باشید او با علاقه مندی و اشتیاق و بدون حواس پرتی پای درس و مشق بنشیند و دانش آموز فعال وکوشایی باشد. شما هم به عنوان پدر یا مادر باید این موضوع را بپذیرید اما این به معنای موافقت و تائید کودک نیست، موضوع مهم فقط فهمیدن احساس کودکی است.

2- همزمان با کودک به کارهایتان برسید. وقتی را که برای درس خواندن کودک مشخص کرده اید را به کارهای هیجان انگیز و وسوسه کننده نپردازید. بهتر است همزمان با کودک شما هم مشغول درس خواندن،مطالعه و رسیدگی به کارهای شخصی تان شوید.

3- به او مشورت بدهید. با پرسیدن «درستو خوندی؟ریاضیتو حل کردی» خیال خودتان را راحت نکنید. در شنیدن جزئیات مشتاق باشید. همچنین وقتی کودک به شما می گوید«ریاضیم را خواندم»نپرسید«تا کدوم صفحه؟»بپرسید «از پیشرفتت راضی بودی؟»

4- با گفت وگو درباره ی درس ها متوجه شوید کدام درس ها و تمرین ها برایش مشکل است. وقتی متوجه ضعف کودک شدید به راحتی می توانید برای یک درس خاص به او کمک کنید، از دوستی کمک بخواهید، از برادر یا خواهر بزرگترش کمک بگیرید و یا از معلم خصوصی استفاده کنید. گاهی فرار کردن کودکتان از درس خواندن و انجام تکالیف به این دلیل ساده است که یک درس و یا یک نوع خاص از تمرینات برایش سخت است.

5- از آرزوهای کودک کمک بگیرید. کودکان دبستانی معمولا با انگیزه ی انجام دادن کار مورد علاقه شان در آینده درس می خوانند. کودک شما چه آرزو و هدفی دارد؟ آیا او آرزوی دکتر یا معلم شدن را دارد؟ از آرزوهای کودک استفاده کنید تا او یاد بگیرد برای رسیدن به هدف هایش باید درس بخواند.

6- ممکن است کودکتان بهانه بیاورد و بگوید «من می خوام صاحب یک فروشگاه بشوم و نیازی نیست این همه ریاضی یا تاریخ بخونم» وقتی کودکتان چنین بهانه هایی می آورد ارزش دانش آموختن و نیاز ضروری انسان ها به علوم را یادآوری کنید.

7- از کودک تعریف کنید. دعوا بی فایده است. تعریف و تمجید و نادیده گرفتن به موقع ضعف ها می تواند ابزاری برای دادن انگیزه به کودکتان باشد تا وظایف و تکالیفش را انجام دهد. همچنین پاداش های کوچک مناسب هستند. وعده ی پارک یا رفتن به رستوران برای خوردن یک پیتزا و یا ...

کار آسانی نیست که کودک بهانه گیر و فراری از درس را توجیه و تشویق کنید. ممکن است بارها ناامیدتان کند، از کلنجار رفتن خسته شوید و نتوانید همه ی این راهکارها را به درستی به کار بگیرید. با این حال یادتان باشد که شما مسئولیت آموزش فرزندتان را به عهده دارید و باید با روشی درست او را برای آموزش پذیری هدایت کنید. صبور باشید و خسته نشوید.

سوالات تستی علوم پنجم

تکلیف روزنانه تعطیلات عید

هدیه کتاب

دوستان و عزیزان

در حرکت جالبی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هر نفر 20 هزار تومان یارانه کتاب به عنوان طرح عیدانه در نظر گرفته اند.

از این یارانه رایگان تا 15 فروردین میتوانید استفاده کنید.

برای خرید کتاب و استفاده از این یارانه یا عیدانه کتاب باید کارت ملی خود را به همراه داشته باشید یا شماره ملی خود را حفظ باشید.

http://www.ketab.ir/modules.php?name=Book_Sellers&op=listonmap

آدرس کتاب فروشیهای مربوط به تفکیک استانها

1 انتشارات طاعتی فریدون طاعتی 01333222627 گیلان رشت م. شهرداری، خ. علم‌الهدی، پ. 11 

2 مجتمع فرهنگی مهران مهدی پور رضا 01333244488 گیلان رشت رشت خیابان سعدی جنب بانک مسکن مجتمع فرهنگی مهران 

3 فرازمند رشت ابراهیم فرازمند 01333224288 گیلان رشت خیابان امام خمینی_جنب قنادی آذربانی-کتاب فرازمند رشت 

4 کتاب فروشی بدر سرور بدرکوهی 01333126121 گیلان رشت \'گلسار روبروی پست مرکزی 

5 فروشگاه شهر قلم مسعود گلابی 33128285 گیلان رشت خیابان تختی-نرسیده به چهارراه گلسار-جنب خیابان جوان-فروشگاه شهر قلم 

6 پاتوق کتاب گیلان حمیرا رستگار 01333310174 گیلان رشت خ. امام خمینی ، روبه روی بانک رفاه، شعبه مرکزی، فروشگاه پاتوق کتاب گیلان 

7 کتابسرای دیبا صمد دستاری 01333236546 گیلان رشت بیستون مقابل موزه کتابسرای دیبا 

8 فروشگاه امیر کبیر سید حامد مقدم ضیابری 01333237003 گیلان رشت رشت- خ اعلم الهدی -عمارت امیر کبیر -کتاب فروشی امیر کبیر 

9 خانه کناب ملاحت معتضد منجمی 01342242673 گیلان لاهیجان-گیلان لاهیجان خ شهید بهشتی خ نیما جنب باشگاه تارا فروشگاه خانه کتاب 

10 کتابفروشی و نوشت افزار ولی زاده علی ولی زاده 01334723230 گیلان فومن فومن- میدان آناهیتا- کتاب فروشی و نوشت افزار ولی زاده 

11 ولیعصر مهدی مرادی منجیلی 01334642387 گیلان منجیل منجیل.خیابان امام.پاساژ ولیعصر.لاین چپ.کتابفروشی و نوشت افزار ولیعصر 

12 شهر کتاب رشت محمد کمالی 01333125704 گیلان رشت گلسار-بلوار توحید-شهر کتاب 

13 رستگار ندرت اسدی پرور 01333850900 گیلان رشت بلوار شهید چمران